No-Cry Sleep Solution - wg Elizabeth Pantley
Dla kogo?
Zaproponowane rozwiązania dotyczą niemowląt w wieku od 4 miesięcy do 2 lat, dla młodszych znajdziesz porady tutaj, dla starszych dopasuj zaproponowane metody wedle uznania.
Jak korzystać?
Pantley przedstawia kilka opcji i to wcale nie znaczy, że dla osiągnięcia sukcesu musisz skorzystać ze wszystkich. Wybierz te, które ci odpowiadają.
1. Przygotuj się
Przede wszystkim zastanów się, czy naprawdę chcesz coś zmieniać. Najczęściej to właśnie my sami sprzeciwiamy się zmianom i w ten sposób nasza próba jest skazana na niepowodzenie. Spróbuj odpowiedzieć na te pytania:
- Chcesz coś zmienić w usypianiu swojego dziecka, czy czujesz się do tego przymuszana? To ktoś inny chce zmian? Czujesz, że powinnaś?
Kluczem do sukcesu jest twój zapał i motywacja.
- Kochasz karmić swojego Brzdąca na żądanie, o każdej porze dnia i nocy? Uwielbiasz czas spędzany we dwoje, noszenie go na rękach i boisz się zaprzestać, zmienić coś, bo Maluch rośnie i te chwile już nie wrócą? Jeśli tak, może być ci bardzo trudno coś zmienić. Warto pogodzić się z tym, że dzieci rosną.
- Obawiasz się o bezpieczeństwo twojego dziecka w nocy? Jeśli jesteś przyzwyczajona do kilkakrotnego sprawdzania co u Malucha podczas nocy, to praca nad przesypianiem przez niego dłuższych okresów nocy bez sprawdzania może być trudna. Pomyśl nad nianią elektroniczną, video, itp oraz zadbaj o bezpieczeństwo Malucha już kładąc go spać (wskazówki tutaj).
- Masz nadzieję, że dziecko w końcu samo zacznie przesypiać noce? Niestety, bezczynność spowoduje, że poczekasz aż skończy dwa, trzy lub nawet cztery lata.
Zmiany są trudne. Wstawanie do dziecka po raz setny w nocy będzie wymagało wiele samozaparcia, podczas gdy nic nie zmieniając musiałabyś wstać tylko dwa.
Dlatego koniecznie pamiętaj o celu w przyszłości, którego osiągnięcie da ci przespać całą noc i krócej usypiać Malucha. Ty również potrzebujesz zdrowego snu, dlatego jest o co powalczyć.
2. Przygotuj swoje dziecko
Zanim zabierzesz się do zmian upewnij się, że dziecko jest zdrowe i do nich gotowe.
- upewnij się, że dziecko je wystarczająco dużo w ciągu dnia i nie traci wszystkich kalorii w nocy. Jeśli je już pokarmy stałe, unikaj podawania bardzo energetyzujących - cukry, kofeina, pod koniec dnia.
- jeśli dziecko je dużo w ciągu nocy, postaraj się karmić go częściej w ciągu dnia.
- upewnij się, że dziecko czuje się komfortowo w ciągu dnia. Mam tutaj na myśli ciepłe, komfortowe ubranko, odpowiednią temperaturę, nic go nie boli, itp.
3. Rutyna
- miej stałą rutynę przed położeniem spać dziecka. Pantley sugeruje, by ostatnia godzina przed położeniem spać była czasem wyciszania. Dodatkowo radzi, by rutynowe "przedsenne" czynności wykonywać w przyciemnionym pomieszczeniu i kończyć je w ciemnej, spokojnej sypialni Malucha. Rutyna przed pójściem spać jest ważna dla dzieci w każdym wieku, oczywiście w miarę rozwoju może się zmieniać to, co do niej zaliczasz. Ważna jest również rutyna przed drzemkami w ciągu dnia, dobrze, by różniła się od tej "przedsennej" - ułatwi to dziecku odróżnienie dnia od nocy.
- stała pora spania, drzemek, karmienia i aktywności pozwoli dziecku uregulować jego wewnętrzny zegar.
- stała pora drzemek i snu owocuje szybszym sukcesem w zasypianiu
- pamiętaj, że praca nad snem twojego dziecka wpłynie również na twój sen
- bądż elastyczna - jeśli dopiero zbliża się pora drzemki, a dziecko jest senne (patrz oznaki senności), połóż je spać wcześniej. To samo dotyczy karmienia, itp.
- miej stałą porę porannej pobudki 7 dni w tygodniu (weekendy też), postaraj się, by dziecko miało kontakt ze światłem dziennym - łatwiej zrozumie, że już jest dzień.
4. Wczesne kładzenie spać
Biologiczny zegar niemowląt wskazuje na dość wczesną porę kładzenia ich spać - generalnie są gotowe około 18.30 - 19.00. Przemęczone dziecko zasypia znacznie trudniej i częściej się budzi.
Pantley podejrzewa, że wiele dzieci, które są agesywne i mocno pobudzone pod koniec dnia, tak naprawdę są przemęczone i powinny już leżeć w łóżkach.
Dzieci kładzone spać wcześniej śpią dłużej niż te kładzone późno.Jeśli pracujesz do późna i potrzebujesz czasu z dzieckiem wieczorami, postaraj się go przełożyć na rano.
Żeby znaleźć idealną godzinę na kładzenie dziecka spać możesz każdego dnia przesuwać ten moment o 15-20 minut wcześniej aż zauważysz, że zaśnęło najszybciej, najdłużej spało i obudziło się najradośniejsze. Obserwuj również oznaki senności i reaguj na nie.
Jeśli twoje dziecko budzi się po krótkim okresie czasu (może myśleć, że to drzemka) - połóż go z powrotem spać używając tych metod, które normalnie stosujesz.
5. Drzemki
Dobre drzemki mają duży wpływ zarówno na dobry humor i wypoczęcie dziecka, jak i na jakość jego snu w nocy.
Generalnie drzemki trwające krócej niż 1 godzinę nie pozwolą dziecku się zregenerować, ponieważ nie obejmą całego cyklu snu. Niektórym dzieciom jednak wystarczają, ale to wyjątek.
Odpowiednie planowanie czasu drzemek jest bardzo istotne. Jeśli np. drzemka wypadnie zbyt późno, to wczesne położenie dziecka spać może się nie udać.
Obserwuj oznaki senności u swojego dziecka i od nich uzależniaj czas rozpoczęcia drzemki. Kiedy Maluch podrośnie, moment ten będzie bardziej przewidywalny.
Wiele niemowląt krótko drzema, ponieważ rozbudza się podczas płytkiego przebudzenia. Pierwsze takie przebudzenie następuje po około 20 minutach. Jeśli usłyszysz, że twoje dziecko właśnie się przebudza, Pantley sugeruje, żeby próbować pomóc mu zasnąć przy użyciu wszelkich dostępnych środków. Prawdopodobnie po kilku dniach twoje dziecko będzie w stanie samo ponownie zasnąć.
6. Naucz dziecko zasypiania bez twojej pomocy
Każde dziecko budzi się w nocy, jednak nie każde potrafi zasnąć samodzielnie. Postaraj się mu to ułatwić - Spraw, by łóżeczko twojego Malucha było spokojnym i radosnym miejscem. Baw się tam z dzieckiem i przytulaj. Dąż do tego, by potrafiło się tam bawić samo. Niektórzy rodzice boją się, że dziecko bawiąc się w łóżeczku będzie myślało, że to miejsce zabawy, a nie snu. Tak nie jest, o ile oczywiście stosuje się odpowiednią przedsenną rutynę. Pozwól dziecku zasypiać w różny sposób, szczególnie jeśli potrafi zasypiać tylko będąc kołysane lub podczas karmienia.
7. Wprowadź przytulankę
Przytulanka to świetny obiekt zastępczy, który pomaga dziecku zasnąć. Niektóre dzieci bardzo mocno przywiązują się do maskotek.
- przede wszystkim upewnij się, że przytulanka jest bezpieczna. Żadnych części, które można odgryźć, zdjąć, itp. Nic, czym dziecko może się zakryć i udusić. Dla bezpieczeństwa nie wprowadzaj przytulanki przed momentem, kiedy twoje dziecko z łatwością się obraca i porusza główką (po 4 miesiącu).
- na początku używaj maskotki tylko podczas zasypiania i snu dziecka, żeby właśnie z tym mu się kojarzyło. Później, gdy podrośnie, może używać jej jak często potrzebuje.
- możesz umieścić maskotkę między tobą a dzieckiem podczas bujania lub karmienia, żeby przyzwyczaić je do niej. Możesz również nosić ją przy sobie przed podaniem dziecku, żeby przejęła twój zapach.
8. Zróżnicuj drzemkę i sen w nocy
Pantley wskazuje w jaki sposób pomóc Maluchowi rozróżnić drzemki w ciągu dnia od snu nocnego (rady dotyczą zachowania w ciągu nocy):
- w nocy zachowuj się cicho. Nawet jeśli będzie cię bardzo kusiło - żadnych słodkich pogaduszek z dzieckiem.
- zgaś światła, niech u Maluszka będzie ciemno. Jeśli musisz włączyć światło, żeby go nakarmić, przewinąć, itp. - używaj delikatnie święcącej lampki. Możesz zamontować ciemne rolety w oknie lub położyć na nim karton, jeśli jest od wschodu i rano mocno świeci słońce.
- wszystkie czynności wykonuj powoli i z czułością
- nie zmieniaj dziecku pieluchy, chyba, że to konieczne. Jeśli musisz - ogrzej chusteczki nawilżające. Każdy by się obudził, gdyby przyłożyć mu mokrą chusteczkę... Spróbuj używania większych pieluch albo tych nocnych (trudno znaleźć w Polsce).
- pochowaj zabawki z otoczenia Malucha. Niech to będzie sygnał, że nastał czas snu, nie zabawy.
9. Stosuj słowa kluczowe jako sygnał do zasypiania
Wypowiadaj te same słowa lub nuć tę samą kołysankę kiedy kładziesz dziecko spać lub gdy budzi się w ciągu nocy. Będą one sygnałem dla Malucha, że czas spać.
Zaczynaj do niego mówić lub nucić w momencie, gdy jest zrelaksowany, tak, aby nie kojarzył słów czy melodii z czasem zabawy lub zdenerwowaniem.
Kiedy już przyzwyczaisz dziecko do tych kluczowych słów prawdopodobnie samo się uspokoi po ich usłyszeniu.
10. Używaj muzyki jako sygnału do zasypiania
Kiedy kładziesz dziecko spać możesz puszczać kołysanki lub inną, uspokajającą muzykę. Upewnij się czy wybrane melodie nie są zbyt stymulujące.
Muzyka świetnie blokuje dźwięki, ponieważ dziecko skupia się na jej monotonnym rytmie i nie drażnią go tak bardzo inne odgłosy (ja np. włączam radio w kuchni kiedy Michał drzemie w swoim pokoju i mogę w spokoju robić obiad, itp. Może bez rozpakowywania zmywarki i miksera, ale podobno tak też można - sposób sprawdzony przez kuzynkę Monikę ;))
11. Napisz/zrób książeczkę o zasypianiu dla swojego dziecka (dotyczy dzieci od 18 miesiąca)
Czytanie książeczek przed snem, szczególnie takich, które pokazują jak inne dzieci przygotowują się do snu jest świetnym elementem rutyny "przedsennej". Równie dobrze możesz sama zrobić książeczkę z obrazkami dzieci, które myją ząbki i buźki, kąpią się, ubierają piżamki, grzecznie leżą w łóżeczku, itp. - a może zamiast użyć obrazków z internetu użyjesz zdjęć własnego dziecka? W takiej książeczce warto na koniec dodać obrazek, który chciałabyś oglądać - np. Malucha śpiącego bez smoczka.
12. Zrób dla dziecka plakat o spaniu (dla dzieci powyżej 20 miesiąca życia)
Zrób plakat, na którym przedstawisz poszczególne etapy przygotowania swojego dziecka do snu. I powieś go w pokoju Malucha. Odnoś się do niego przy rozmowie z dzieckiem. Jeśli nadal budzi się w ciągu nocy, możesz dorysować/dokleić obrazki przedstawiające jak ma sobie z tym radzić.
13. Karty "wychodzenie z łóżka"
Jeśli twoje dziecko wychodzi z łóżeczka krótko po położeniu spać, możesz przygotować karty wychodzenia z łóżka. I ustalić z nim, że może ich użyć np. gdy chce iść do łazienki, gdy chce się czegoś napić, itp. W miarę upływu czasu możesz zmniejszać liczbę kart, których może użyć. Możesz również dać mu nagrodę, jeśli nie wykorzysta wszystkich do rana.
14. Cierpliwość
Pantley sugeruje stworzenie dzienniczka snu podczas wdrażania zmian - dzięki temu może unikniesz frustracji, widząc czarno na białym, że jednak coś się zmienia. Pamiętaj, że nic nie dzieje się od razu. Nie spoglądaj też co chwilę na zegarek w ciągu nocy - po prostu działaj zgodnie z planem :)
8. Zróżnicuj drzemkę i sen w nocy
Pantley wskazuje w jaki sposób pomóc Maluchowi rozróżnić drzemki w ciągu dnia od snu nocnego (rady dotyczą zachowania w ciągu nocy):
- w nocy zachowuj się cicho. Nawet jeśli będzie cię bardzo kusiło - żadnych słodkich pogaduszek z dzieckiem.
- zgaś światła, niech u Maluszka będzie ciemno. Jeśli musisz włączyć światło, żeby go nakarmić, przewinąć, itp. - używaj delikatnie święcącej lampki. Możesz zamontować ciemne rolety w oknie lub położyć na nim karton, jeśli jest od wschodu i rano mocno świeci słońce.
- wszystkie czynności wykonuj powoli i z czułością
- nie zmieniaj dziecku pieluchy, chyba, że to konieczne. Jeśli musisz - ogrzej chusteczki nawilżające. Każdy by się obudził, gdyby przyłożyć mu mokrą chusteczkę... Spróbuj używania większych pieluch albo tych nocnych (trudno znaleźć w Polsce).
- pochowaj zabawki z otoczenia Malucha. Niech to będzie sygnał, że nastał czas snu, nie zabawy.
9. Stosuj słowa kluczowe jako sygnał do zasypiania
Wypowiadaj te same słowa lub nuć tę samą kołysankę kiedy kładziesz dziecko spać lub gdy budzi się w ciągu nocy. Będą one sygnałem dla Malucha, że czas spać.
Zaczynaj do niego mówić lub nucić w momencie, gdy jest zrelaksowany, tak, aby nie kojarzył słów czy melodii z czasem zabawy lub zdenerwowaniem.
Kiedy już przyzwyczaisz dziecko do tych kluczowych słów prawdopodobnie samo się uspokoi po ich usłyszeniu.
10. Używaj muzyki jako sygnału do zasypiania
Kiedy kładziesz dziecko spać możesz puszczać kołysanki lub inną, uspokajającą muzykę. Upewnij się czy wybrane melodie nie są zbyt stymulujące.
Muzyka świetnie blokuje dźwięki, ponieważ dziecko skupia się na jej monotonnym rytmie i nie drażnią go tak bardzo inne odgłosy (ja np. włączam radio w kuchni kiedy Michał drzemie w swoim pokoju i mogę w spokoju robić obiad, itp. Może bez rozpakowywania zmywarki i miksera, ale podobno tak też można - sposób sprawdzony przez kuzynkę Monikę ;))
11. Napisz/zrób książeczkę o zasypianiu dla swojego dziecka (dotyczy dzieci od 18 miesiąca)
Czytanie książeczek przed snem, szczególnie takich, które pokazują jak inne dzieci przygotowują się do snu jest świetnym elementem rutyny "przedsennej". Równie dobrze możesz sama zrobić książeczkę z obrazkami dzieci, które myją ząbki i buźki, kąpią się, ubierają piżamki, grzecznie leżą w łóżeczku, itp. - a może zamiast użyć obrazków z internetu użyjesz zdjęć własnego dziecka? W takiej książeczce warto na koniec dodać obrazek, który chciałabyś oglądać - np. Malucha śpiącego bez smoczka.
12. Zrób dla dziecka plakat o spaniu (dla dzieci powyżej 20 miesiąca życia)
Zrób plakat, na którym przedstawisz poszczególne etapy przygotowania swojego dziecka do snu. I powieś go w pokoju Malucha. Odnoś się do niego przy rozmowie z dzieckiem. Jeśli nadal budzi się w ciągu nocy, możesz dorysować/dokleić obrazki przedstawiające jak ma sobie z tym radzić.
13. Karty "wychodzenie z łóżka"
Jeśli twoje dziecko wychodzi z łóżeczka krótko po położeniu spać, możesz przygotować karty wychodzenia z łóżka. I ustalić z nim, że może ich użyć np. gdy chce iść do łazienki, gdy chce się czegoś napić, itp. W miarę upływu czasu możesz zmniejszać liczbę kart, których może użyć. Możesz również dać mu nagrodę, jeśli nie wykorzysta wszystkich do rana.
14. Cierpliwość
Pantley sugeruje stworzenie dzienniczka snu podczas wdrażania zmian - dzięki temu może unikniesz frustracji, widząc czarno na białym, że jednak coś się zmienia. Pamiętaj, że nic nie dzieje się od razu. Nie spoglądaj też co chwilę na zegarek w ciągu nocy - po prostu działaj zgodnie z planem :)